Overbelicht beeld

“Het werk ontroert door de consequente en geconcentreerde wijze waarop telkens weer naar het onmogelijke wordt gestreefd, namelijk naar het vinden van houvast in het niets.”

Ben Sleeuwenhoek schildert niet met een ‘groot gebaar’, ondanks dat zijn schilderkunst geworteld is in de jaren tachtig. Die periode van het zogenaamde ‘Wilde Schilderen’ die zich kenmerkte door een in veel verf gehuld expressionistisch handschrift. Sleeuwenhoeks schilderijen zijn juist zorgvuldig en met kennis van het materiaal opgezet. Ze hebben een uitgewogen esthetische uitstraling. Ook wat betreft de inhoud lijkt er sprake van een zekere afstandelijkheid en worden geen grote emoties of persoonlijke verhalen tentoon gespreid.

Dit bijna overbelichte beeld van een soort schemerlampen in een ongedefinieerde ruimte, is schildertechnisch en esthetisch een gedurfd staaltje genoemd. Het is vlak geschilderd, zonder een ruimtelijke illusie. De eenvoudige, ‘platte’ motieven zijn tegen een leeg donker kleurveld geplaatst. Hoe herkenbaar ook, de spaarzame figuratie werkt tegelijkertijd vervreemdend. Waar kijken we naar? Waarom die lampen in tweevoud?

Sleewenhoek is geïnteresseerd in de oosterse culturen en heeft vele reizen naar het Midden- en Verre Oosten gemaakt. Met name India heeft hij diverse keren bezocht. In veel Aziatische levensbeschouwingen wordt de idee van een voortdurende veranderende werkelijkheid omarmd. Niets is staat stil, alles stroomt (een opvatting die ook wel panta rhrei wordt genoemd). Voor Sleeuwenhoek vormt dit de basis van zijn werk. Vaak symboliseert hij deze filosofie door golvende lijnen en een verwijzing naar het licht in zijn werken op te nemen.
Hoewel de golvende lijn van de lampenkappen ook decoratief werkt, lijkt deze tegelijkertijd te verwijzen naar dit stromen, dit doorlopend in beweging zijn van alles. Het licht is hier letterlijk terug te vinden in het motief van de lampen. Maar ook omdat Sleeuwenhoek regelmatig twee versies van een schilderij maakt met identieke voorstelling: een kleurige en een zeer bleke, overbelichte variant. Het licht verandert voortdurend en daarmee ook alles wat je ziet. Eigenlijk kan alles plotseling in het omgekeerde veranderen.

Ben Sleeuwenhoek (Middelburg, 1951)
Zonder titel 1993
olieverf op doek, 80 x 120 cm
verwerving: aankoop 1994
inventarisnummer: 8637