Videospektakel met glas-in-lood op gevel Museum W
Op de gouden gevel van Museum W is momenteel een bijzonder videokunstwerk te zien: A Stage of Luminosity. Het bestaat uit twee videoprojecties die een fascinerend spel vormen met kleuren, lichteffecten en patronen. Het is gemaakt door kunstenaar Arno Coenen, die onder andere bekend is van het 11.000 m2 grote kunstwerk Hoorn des Overvloeds dat hij samen met kunstenaar Iris Roskam realiseerde op het plafond van de Markthal in Rotterdam.
A Stage of Luminosity is een eerbetoon aan het ambacht van oude, Limburgse glas-in-loodkunst. Coenen dook hiervoor samen met curator Bart van den Boom van Viewmaster Projects in werk- en ontwerptekeningen van kerkelijke glas-in-loodramen uit het archief van F. Nicolas en zonen te Roermond, dat is onderzocht en gedigitaliseerd door het Sociaal Historisch Centrum Limburg. Coenen: “Viewmaster Projects kwam met de uitnodiging om vanuit dit archief verbindingen te leggen tussen het verleden en heden. Met de nieuwste computerprogramma’s wilde ik er een visueel spektakel van maken, net zoals vroeger in de kerk. Daar werden in de glas-in-loodramen allerlei Bijbelse verhalen uitgebeeld door het licht dat van buiten naar binnen kwam. Met A Stage of Luminosity halen we wat binnen in archieven verstopt zit juist naar buiten.”
Het kunstwerk was eerder te zien op grote zuilen op pleinen in Maastricht, Roermond en Venlo. In Weert is het voor het eerst op een gevel te zien. Van den Boom: “Het is de perfecte afsluiting van dit rondreizende kunst- en erfgoedproject. Hier gaat het kunstwerk van Arno Coenen namelijk óók nog een dialoog aan met de architectuur van het museum. Het blinkende goud van de gevel combineert prachtig met de kleurrijke video’s. Bovendien zijn de video’s nu voor het eerst min of meer naast elkaar te zien, als tot leven gekomen glas-in-loodramen.”
Ook ontwerper Maurice Mentjens, die de nieuwe ingang en inrichting van Museum W bedacht, is verguld met het videokunstwerk: “Het past perfect bij mijn ontwerp. De gevel verwijst namelijk naar reliekschrijnen waarin vroeger de overblijfselen van heiligen bewaard werden. Die werden altijd versierd met sculpturen of schilderingen die het verhaal vertelden van de heilige. Zo verwijst de gouden museumgevel met de vitrines en videoschermen ook naar de binnenkant, naar de museumcollectie. De vele luiken van de gevel kun je bovendien zien als vakjes uit een adventskalender, met telkens een andere verrassing.”
A Stage of Luminosity is een extreem verticaal videokunstwerk, geïnspireerd op de hoge ramen van kerken. Dat sluit mooi aan bij de verticale led-schermen in de nieuwbouw van Museum W. “Reliekschrijnen zijn ook altijd verticaal opgebouwd. Bovendien wilde ik met die verticaliteit de toren van de Sint Martinuskerk op de achtergrond benadrukken”, aldus Mentjens.
Coenen en Mentjens zijn beiden groot fan van kerkelijke gebouwen. Coenen: “Hoe erg ik me ook probeer uit te dossen als een levende demoon, ik voel me eigenlijk erg thuis in kerken. Uiteindelijk gaan al die Bijbelse verhalen over geboorte, dood en het hiernamaals en dat fascineert me mateloos. Ik vind het leuk om in mijn kunst te spelen met verwijzingen daarnaar. In Weert past A Stage of Luminosity op een vanzelfsprekende manier bij de architectuur van het museum, net zoals bij kerken de architectuur, religieuze kunst, glas-in-loodramen en plafondschilderingen een eenheid vormen.”
Mentjens: “Ik vind kerken fantastisch, vooral van die gotische kathedralen en romaanse kerken. Glas-in-loodramen spelen een belangrijke rol in de ruimtelijke ervaring van zo’n gebouw, dus ik vind het prachtig dat op ‘mijn’ gevel nu een moderne videoversie van glas-in-lood te zien is.”
Arno Coenen maakt bijna altijd kunstwerken voor de openbare ruimte. “Dan loopt tenminste iederéén erlangs.” Coenen, die ook als VJ werkte, staat bekend om zijn laagdrempelige kunst vol verwijzingen naar populaire cultuur. Over A Stage of Luminosity zegt hij: “Ik hoop mensen te overdonderen, zodat ze een tijdje blijven kijken. Beide video’s duren achttien minuten, maar waar je ook begint met kijken, ik heb geprobeerd het overal even interessant te laten zijn. Toch zit er wel degelijk een opbouw in. Het begint met een engelverschijning en eindigt met een overgang naar een soort hiernamaals. Daartussen volgen de beelden elkaar in hoog tempo op, als een digitale vuurwerkshow. Het maken was een monnikenwerk, net als de glas-in-loodkunst van vroeger.”
Artikel door Maaike Frencken. Foto's: Jostijn Ligtvoet Fotografie.
Op de foto staan van links naar rechts: Bart van den Boom (Viewmaster Projects), ontwerper Maurice Mentjens en kunstenaar Arno Coenen.